S
Serv Antlaşması ve maddeleri kısaca
Birinci Dunya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti ile İtilaf devletleri arasında yapılan barış antlaşması
Paris'in yakınlarında Sevres'de yapıldığı icin bu adla anılır Osmanlı İmparatorluğu 'nun cokuşunu kabul ettiren bir vesika, Turk milleti tarafından tanınmaması sonucu uygulamaya konulamadı
30 Ekim 1918 Mondros Mutarekenamesi İtilaf devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki savaşı sonuclandırmış, galip devletler Osmanlı İmparatorluğu ile aralarındaki meseleleri kesinlikle cozmeye karar vermişlerdi Bu sebeple, Paris barış konferansında, Osmanlı barışını San Remo kararları cercevesinde kendi menfaatlerine gore duzenlemeyi tasarlamışlardır Bu goruşte hakim olan iki unsurdan biri, Osmanlı Devleti 'nden cok, Turk milletini mahkum etmek, diğeri ise Grek İmparatorluğu'nu kurmak duşuncesiyle, Yunanistan'ın barış antlaşmasına taraf olarak katılmasını sağlamaktı Boylece İngiltere, Fransa, İtalya ve Yunanistan Osmanlı Devleti icin yeni bir duzen hazırladılar Bu metni imzalamak uzere de Osmanlı delegelerinin 10 Mayıs 1920'de Sevr'de (Sevres) bulunmalarını istediler
Bu davetten sekiz gun sonra, Ankara'da Mustafa Kemal Paşa Turk milleti ile yapılacak barış goruşmelerinin ancak Ankara hukumetince yurutulebileceğini ve antlaşmanın ancak Turkiye Buyuk Millet Meclisi'nce tasdik edildikten sonra gecerli olabileceğini butun dunyaya duyurdu Galip devletler duzenledikleri barış metnini 11 Mayısta Sevr'de Osmanlı delegelerine bildirdiler Ancak bu reddedildi Bunun uzerine Yunan orduları 12 Haziranda Milne hattını gecip taarruza kalkarak, Balıkesir, Bursa ve Uşak'ı işgal etti Sonucta Osmanlı İmparatorluğu 'nun imzalamak zorunda kaldığı antlaşma şartlarının belli başlıları şunlardır:
Serv Antlaşması ve maddeleri
1Cemiyyeti akvam (Milletler Cemiyeti) Sozleşmesi:
Bu bolum Birinci Dunya Savaşı'ndan sonra yenilen butun devletlerle yapılan antlaşmaların başına konmuş bir giriş bolumu durumundadır
2Sınırlar:
Osmanlı Devleti Tunus, Libya, Mısır, Suveyş, Sudan ve Akdeniz adaları uzerindeki haklarını terk ediyor Hicaz'ın mustakil bir devlet olarak kuruluşunu; Irak, Suriye ve Filistin uzerinde manda idarelerini kabul ediyor, Kıbrıs adasının İngiltere'ye ilhakını resmen tanıyordu Buna gore guney sınırımız, Ceyhan nehrinin mansabından başlayarak Osmaniye, Gaziantep, Urfa, Siverek, Mardin'in kuzeyinden eski İmadiye sancağı sınırıyla eski İran ve Kafkasya sınırlarına ulaşıyordu
Doğu Anadolu'da mustakil Ermenistan'a verilecek toprakların ve sınırların tespiti ABD Başkanı Wilson'a bırakılmıştı Osmanlı Devleti 'nin batı sınırı, Istranca Catalca cizgisinden geciyor, bunun batısında kalan topraklar Yunanistan'a terk ediliyordu Gelibolu, Tekirdağ, İzmit, Bursa, Biga ve Edremit yani butun Marmara kıyıları yonetimi, Osmanlı toprağı olmakla beraber Boğazlar Komisyonuna terk ediliyordu İzmir ve cevresi Kırkağac, Akhisar, Tire, Odemiş ve Soke ilceleri resmen Osmanlı idaresinde kalmakla birlikte bolgenin yonetimi Yunanistan'a bırakılıyor, antlaşmanın yururluğe konduğu tarihten beş yıl sonra da mahalli parlamentoya Yunanistan'a resmen katılmak hakkı tanınıyordu İzmir'de Turk hakimiyetini, istihkamlardan sadece birine cekilecek bir Turk bayrağı temsil edecekti
3Siyasi hukumler:
a)İstanbul, bu barış antlaşmasının Osmanlı hukumetince gostereceği uygulama kolaylığına bağlı olarak Osmanlı saltanatının ve hukumetinin merkezi olma hususiyetini koruyabilecekti
Antlaşmanın uygulanmaması halinde, İstanbul statusu yeniden gozden gecirilecekti
b)Boğazlar idaresi, bolgedeki Osmanlı jandarmasını kullanmak hakkına sahip olacaktı
c)Doğu bolgesi, antlaşmanın uygulamaya konulmasından bir yıl sonra Osmanlı Devleti 'nden ayrılmak istediği takdirde, Osmanlı hukumeti buna engel olmayacak, tersine bu yeni devletin kuruluşunu kolaylaştıracaktı
d)Osmanlı vatandaşları, muttefiklerden veya yeni kurulan devletlerden herhangi birinin uyruğu olmakta ve Turkiye'de azınlık statusunde yaşamakta serbest olacaklardı
4Azınlık hakları:
Osmanlı hukumeti topraklarında yaşayan azınlıkların din, yayın, eğitim vs hurriyetlerini kontrol yetkisini muttefiklere devretmekte, İtilaf devletlerinin bu konularda her turlu tedbiri alma hakları olduğunu kabul etmekte idi
5Askeri hukumler:
Osmanlı orduları dağıtılacaktı Padişahın korunması icin 700 kişilik bir muhafız kuvveti ve emniyeti sağlamak icin 35000 kişilik bir jandarma kuvveti ile gerektiğinde bunu takviye edecek 15000 kişilik bir ihtiyat kuvvetinden başka asker bulundurulmayacaktı Bu kuvvetlerde ağır silah olarak sadece makineli tufek bulundurulabilecek, top, ucak bulundurulamayacak ve askeri tahkimat yapılamayacaktı Deniz guvenliği icin ise 600 tonalitodan yukarı gecmemek şartıyla 13 ganbot ve torpido kullanma hakkı tanınmakta idi
6Mali hukumler:
Muttefikler Turkiye'nin mali durumunu duzenlemek icin ayrı bir komisyon kuracaklar Osmanlı hukumetleri bu komisyonun kararlarına gore hareket edeceklerdi Osmanlı Devleti , bu komisyonun uygun gormediği tedbirleri alamayacaktı
7Gumrukler:
Muttefiklerin kontrolunde bulunacak, genel mudur komisyon tarafından tayin edilip azl olunabilecekti
8İktisadi hukumler:
Osmanlı hukumetince Birinci Dunya Savaşı'nda kaldırılan kapitulasyonlar, olduğu gibi ihya edilecek ve butun İtilaf devletleri tebaaları icin gecerli olacaktı
9Nufuz bolgeleri:
İngiltere, Fransa, İtalya ve Yunanistan'a ayrılan nufuz bolgelerinde her turlu menfaatler bu devletlere ait bulunacaktı
Tamamı 433 madde ve 12 bolumden meydana gelen Sevr Antlaşması bolumler arasındaki tekrarlarla adeta yamalı bir bohca gorunumundedir
Birinci Dunya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti ile İtilaf devletleri arasında yapılan barış antlaşması
Paris'in yakınlarında Sevres'de yapıldığı icin bu adla anılır Osmanlı İmparatorluğu 'nun cokuşunu kabul ettiren bir vesika, Turk milleti tarafından tanınmaması sonucu uygulamaya konulamadı
30 Ekim 1918 Mondros Mutarekenamesi İtilaf devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki savaşı sonuclandırmış, galip devletler Osmanlı İmparatorluğu ile aralarındaki meseleleri kesinlikle cozmeye karar vermişlerdi Bu sebeple, Paris barış konferansında, Osmanlı barışını San Remo kararları cercevesinde kendi menfaatlerine gore duzenlemeyi tasarlamışlardır Bu goruşte hakim olan iki unsurdan biri, Osmanlı Devleti 'nden cok, Turk milletini mahkum etmek, diğeri ise Grek İmparatorluğu'nu kurmak duşuncesiyle, Yunanistan'ın barış antlaşmasına taraf olarak katılmasını sağlamaktı Boylece İngiltere, Fransa, İtalya ve Yunanistan Osmanlı Devleti icin yeni bir duzen hazırladılar Bu metni imzalamak uzere de Osmanlı delegelerinin 10 Mayıs 1920'de Sevr'de (Sevres) bulunmalarını istediler
Bu davetten sekiz gun sonra, Ankara'da Mustafa Kemal Paşa Turk milleti ile yapılacak barış goruşmelerinin ancak Ankara hukumetince yurutulebileceğini ve antlaşmanın ancak Turkiye Buyuk Millet Meclisi'nce tasdik edildikten sonra gecerli olabileceğini butun dunyaya duyurdu Galip devletler duzenledikleri barış metnini 11 Mayısta Sevr'de Osmanlı delegelerine bildirdiler Ancak bu reddedildi Bunun uzerine Yunan orduları 12 Haziranda Milne hattını gecip taarruza kalkarak, Balıkesir, Bursa ve Uşak'ı işgal etti Sonucta Osmanlı İmparatorluğu 'nun imzalamak zorunda kaldığı antlaşma şartlarının belli başlıları şunlardır:
Serv Antlaşması ve maddeleri
1Cemiyyeti akvam (Milletler Cemiyeti) Sozleşmesi:
Bu bolum Birinci Dunya Savaşı'ndan sonra yenilen butun devletlerle yapılan antlaşmaların başına konmuş bir giriş bolumu durumundadır
2Sınırlar:
Osmanlı Devleti Tunus, Libya, Mısır, Suveyş, Sudan ve Akdeniz adaları uzerindeki haklarını terk ediyor Hicaz'ın mustakil bir devlet olarak kuruluşunu; Irak, Suriye ve Filistin uzerinde manda idarelerini kabul ediyor, Kıbrıs adasının İngiltere'ye ilhakını resmen tanıyordu Buna gore guney sınırımız, Ceyhan nehrinin mansabından başlayarak Osmaniye, Gaziantep, Urfa, Siverek, Mardin'in kuzeyinden eski İmadiye sancağı sınırıyla eski İran ve Kafkasya sınırlarına ulaşıyordu
Doğu Anadolu'da mustakil Ermenistan'a verilecek toprakların ve sınırların tespiti ABD Başkanı Wilson'a bırakılmıştı Osmanlı Devleti 'nin batı sınırı, Istranca Catalca cizgisinden geciyor, bunun batısında kalan topraklar Yunanistan'a terk ediliyordu Gelibolu, Tekirdağ, İzmit, Bursa, Biga ve Edremit yani butun Marmara kıyıları yonetimi, Osmanlı toprağı olmakla beraber Boğazlar Komisyonuna terk ediliyordu İzmir ve cevresi Kırkağac, Akhisar, Tire, Odemiş ve Soke ilceleri resmen Osmanlı idaresinde kalmakla birlikte bolgenin yonetimi Yunanistan'a bırakılıyor, antlaşmanın yururluğe konduğu tarihten beş yıl sonra da mahalli parlamentoya Yunanistan'a resmen katılmak hakkı tanınıyordu İzmir'de Turk hakimiyetini, istihkamlardan sadece birine cekilecek bir Turk bayrağı temsil edecekti
3Siyasi hukumler:
a)İstanbul, bu barış antlaşmasının Osmanlı hukumetince gostereceği uygulama kolaylığına bağlı olarak Osmanlı saltanatının ve hukumetinin merkezi olma hususiyetini koruyabilecekti
Antlaşmanın uygulanmaması halinde, İstanbul statusu yeniden gozden gecirilecekti
b)Boğazlar idaresi, bolgedeki Osmanlı jandarmasını kullanmak hakkına sahip olacaktı
c)Doğu bolgesi, antlaşmanın uygulamaya konulmasından bir yıl sonra Osmanlı Devleti 'nden ayrılmak istediği takdirde, Osmanlı hukumeti buna engel olmayacak, tersine bu yeni devletin kuruluşunu kolaylaştıracaktı
d)Osmanlı vatandaşları, muttefiklerden veya yeni kurulan devletlerden herhangi birinin uyruğu olmakta ve Turkiye'de azınlık statusunde yaşamakta serbest olacaklardı
4Azınlık hakları:
Osmanlı hukumeti topraklarında yaşayan azınlıkların din, yayın, eğitim vs hurriyetlerini kontrol yetkisini muttefiklere devretmekte, İtilaf devletlerinin bu konularda her turlu tedbiri alma hakları olduğunu kabul etmekte idi
5Askeri hukumler:
Osmanlı orduları dağıtılacaktı Padişahın korunması icin 700 kişilik bir muhafız kuvveti ve emniyeti sağlamak icin 35000 kişilik bir jandarma kuvveti ile gerektiğinde bunu takviye edecek 15000 kişilik bir ihtiyat kuvvetinden başka asker bulundurulmayacaktı Bu kuvvetlerde ağır silah olarak sadece makineli tufek bulundurulabilecek, top, ucak bulundurulamayacak ve askeri tahkimat yapılamayacaktı Deniz guvenliği icin ise 600 tonalitodan yukarı gecmemek şartıyla 13 ganbot ve torpido kullanma hakkı tanınmakta idi
6Mali hukumler:
Muttefikler Turkiye'nin mali durumunu duzenlemek icin ayrı bir komisyon kuracaklar Osmanlı hukumetleri bu komisyonun kararlarına gore hareket edeceklerdi Osmanlı Devleti , bu komisyonun uygun gormediği tedbirleri alamayacaktı
7Gumrukler:
Muttefiklerin kontrolunde bulunacak, genel mudur komisyon tarafından tayin edilip azl olunabilecekti
8İktisadi hukumler:
Osmanlı hukumetince Birinci Dunya Savaşı'nda kaldırılan kapitulasyonlar, olduğu gibi ihya edilecek ve butun İtilaf devletleri tebaaları icin gecerli olacaktı
9Nufuz bolgeleri:
İngiltere, Fransa, İtalya ve Yunanistan'a ayrılan nufuz bolgelerinde her turlu menfaatler bu devletlere ait bulunacaktı
Tamamı 433 madde ve 12 bolumden meydana gelen Sevr Antlaşması bolumler arasındaki tekrarlarla adeta yamalı bir bohca gorunumundedir
